Almanya, heyecan verici ve sürekli şaşırtıcı şeylerle karşılaşabileceğiniz bir ülkedir ve onlarca yıldır Almanya’da yaşayan insanlar için bile spor ve tarihten dil, müzik, yemek, kültür ve teknolojiye kadar keşfedilecek her zaman yeni bir şey vardır. Almanya’yı daha yakından tanımanıza yardımcı olmak için bu yazımızda Almanya hakkında bazı ilginç ve eğlenceli bilgileri keşfetmenizi sağlayacağız.

Almanya Hakkında Benzersiz Olan Nedir?

Almanya hakkında benzersiz olan nedir? Bu sorunun cevabını vermek için söz konusu Almanya olduğunda bunu basitçe açıklamak hiçte kolay değil. Her yerde Almanlar ve Almanya hakkında festivaller, önemli mimari yapılar veya müzeler vb. konularla ilgili birçok farklı bilgi bulabilirsiniz. Ancak daha derin bir bakış açısı ile Almanların Sonderweg olarak isimlendirdiği, ayrı bir yoldan ilerleme fikri Almanların kültürünü belirgin bir biçimde şekillendirmiştir. Bu fikir tarih boyunca Alman kültürünün korunmasını sağlamıştır ve Alman tarihini ormandaki yaşamdan aristokrasiye ve modern yaşama kadar takip ederek günümüze kadar gelmiştir. Almanlar yaptıkları herhangi bir işte disiplinli, aklın ve bilimin yolunu takip etmek fikrini ayrı bir yoldan gitmek olarak değerlendirirler.

Almanya Ne Zaman Ülke oldu?

Almanya, 1871 yılında Alman İmparatorluğu ilan edildiğinde bağımsız bir ülke oldu. Ancak bazılarına göre Batı ve Doğu Almanya’nın yeniden bir araya geldiği 1990 yılında Almanya gerçekten bir ülke olmuştur. Bunun yanında binlerce yıllık kendi dil ve hikâyelerine sahip olan Alman ulusunun her zaman bir ülke olduğunu da söyleyebiliriz. Bu konu uzun yıllardan beri tartışılsa da her iki fikride kendi içinde doğru olarak kabul edebiliriz.

Bu yazımızda Almanya’da eğitim almanın avantajları nelerdir? Neden her yıl daha fazla öğrenci Almanya üniversitelerinde üniversite ve yüksek lisans eğitimi alabilmek için başvuru yapmaktadır? vb. konular hakkında önemli bilgileri sizinle paylaşıyoruz.

Günümüzde yenilikçi ve sürekli gelişmeye yönelik çalışma biçimleri, uluslararası alanda Almanya üniversitelerini üst sıralara taşımıştır. Dünyada tamamen ücretsiz yükseköğrenim veren tek ülke olan Almanya en iyi üniversite ve yüksek lisans eğitimi alınabilecek ülkelerin başında gelmektedir. Yükseköğrenim yüksek akademik standartlarda verilir. Almanya üniversitelerinde uluslararası öğrenciler birçok bölümde yükseköğrenim alabilmektedir. Almanya’da  423 üniversite, 170 farklı lokasyonda yer almaktadır. Almanya’da uluslararası öğrenciler yükseköğrenim alırken başarılı olabilmek için tüm imkanlara sahiptir. Almanya’da üniversiteler günümüz teknolojisinin tüm avantajlarından faydalanarak, uygulamanın mezun olduktan sonra öğrencilere katacağı tüm yararları da göz önünde bulundurarak eğitim-öğretim programlarını hazırlamaktadır. Almanya üniversiteleri, öğrencileri geleceğin bilim adamları veya mesleklerinde önemli kişiler olarak görerek eğitim verirler.

Almanya üniversitelerinden alınacak bir diploma uluslararası alanda hem geçerli hem de prestijli bir diploma olacaktır. Ülkemizde de Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tüm Almanya üniversitelerini tanımaktadır. Almanya üniversitelerinden mezun olanların uluslararası alanda yeterli mesleki donanımla mezun oldukları düşünüldüğünde, çok çeşitli ve iyi kariyer fırsatları yakalayabilmeleri tesadüf değildir.

Yüzyıllar öncesine dayanan eğitim geleneğine sahip Almanya üniversitelerinde (En eski üniversitesi Heidelberg Üniversitesi 1386 yılında kurulmuştur) günümüzde 375.000’e yakın uluslararası öğrenci  üniversite, yüksek lisans eğitimi görmekte veya binlerce bilimsel projenin sürdürülmesinde yer almaktadır.

Almanya dünyanın en çok ihracat gerçekleştiren ülkesidir. Bu özelliği ile dünyanın en büyük 4. ekonomisine sahip Almanya’da yükseköğrenimin tamamen ücretsiz olmasının sebebi, sürekli büyüyen ekonomisinin gelecekteki en önemli dayanağının yetişmiş iş gücü olduğunun düşünülmesidir.

Dünyanın en güvenli ülkelerinden biri olan Almanya aynı zamanda tarihi yapısı ile büyüleyici bir güzelliğe sahiptir.

Almanya’da yükseköğrenim devlet tarafından desteklenir ve tamamen ücretsizdir

Almanya’da yükseköğrenim devlet tarafından desteklenir ve tamamen ücretsizdir. Öğrenciler bulundukları üniversitelerde yalnızca dönemlik katkı payı öderler. Bu katkı payı sadece, Baden-Württemberg eyaletindeki üniversitelerde 1500 Euro iken diğer Almanya üniversitelerinde dönemlik (1 akademik yıl 2 dönemdir) 150-350 Euro arasındadır. Katkı payını ödeyen öğrenciler bulundukları eyaletteki tüm toplu taşıma araçlarını ücretsiz kullanabilecekleri bir karta (semester ticket) sahip olurlar. Üniversitenin yemekhanesinde (Mensacard) çok düşük ücretler ile yemek yiyebilirler. Ayrıca üniversitelerin tüm imkânlarından ve sosyal faaliyetlerinden de ücretsiz faydalanabilirler. Bu katkı payını ülkemizdeki harç ödemeleri ile karşılaştırmamalıyız. Çünkü karşılığı, ödenen ücretten çok daha fazla olan bir ücretlendirme sistemidir. Almanca hazırlık eğitimi süresince üniversitelere dönemlik katkı payının ödenmesinin diğer bir avantajı, öğrencilerin, hazırlık öğrencisi statüsü kazanarak devlet yurtlarında kalma hakkına sahip olmalarıdır. Almanya devlet üniversitelerinin Almanca hazırlık bölümlerinde eğitim alan öğrenciler özel dil okullarına giden öğrencilere göre çok daha düşük ücret öderler ve yaşam masrafları da yaklaşık 2 kat daha düşüktür.  Almanya’da eğitim ve yaşam masrafları ile ilgili detaylı bilgiye, Almanya’da eğitim ve yaşam masrafları sayfamızı ziyaret ederek ulaşabilirsiniz.

Bu makalemizde ilköğretimden, yükseköğrenime kadar Almanya eğitim sistemi hakkında detaylı bilgiler paylaşarak, ülkemizden Almanya’ya eğitim amacı ile gitmek isteyen öğrencilere, birlikte eğitim alacakları Alman öğrencilerin yükseköğrenim derecesine ulaşıncaya kadar nasıl bir eğitim hayatından geçtiklerini göstermeyi amaçlıyoruz.

Almanya, 16 eyalete uyguladığı eğitim politikasında yüksek derecede özerklik tanıyan bir federal hükümet sistemine sahiptir. Berlin’deki Federal Eğitim Bakanlığı, finansman, mali yardım ve mesleki eğitim ve giriş koşullarının düzenlenmesinde rol oynamaktadır. Ancak eğitimin diğer yönlerinin çoğu, tek tek eyaletlerin veya “Bundesländer” in yetkisi altındadır.

Federal bir yasa olan “Hochschulrahmengesetz”, yükseköğrenim için kapsamlı bir yasal çerçeve sağlar. Koordinasyon organı, “Eğitim ve Kültür Bakanları Daimi Konferansı”, devletler arasında politikaların uyumunu sağlamakla görevlidir. Yönetmelikler ve kanunlar birçok alanda tutarlıdır, ancak kilit alanlarda hala önemli farklılıklar vardır. Örneğin yakın geçmişte, ortaöğretim süresinin uzunluğu eyaletten eyalete değişiklik gösterebiliyordu ve farklı eyaletlerdeki öğrenim ücretlerine farklı yaklaşımlar görülmekteydi. Bazı eyaletlerde ortaöğretim alan öğrenciler tamamen ücretsiz eğitim alabiliyorken bazı eyaletlerde yıllık 800 Euro’ya kadar çıkabilen bir ücret ödenmesi isteniyordu.

Almanya’da İlköğretim

Almanya’da zorunlu eğitim altı yaşında başlar ve çoğu eyalette dokuz yıl sürer. İlköğretim, Almanca eğitiminde tüm öğrencilerin aynı okul türünde eğitim gördüğü tek aşamadır. 1. sınıftan 4. sınıfa kadar neredeyse tüm Alman öğrenciler, aynı temel, genel konularda eğitim aldıkları “Grundschule” ye devam eder. Bu eğitimin sonunda, öğrenciler farklı ortaokul ve/veya lise türlerine geçerler.

Öğrenciler, akademik yeteneklerine göre okullara seçilir. Süreç genellikle “izleme” veya “akış” olarak adlandırılır. İzlendikleri mekanizma eyalete göre değişir. Çoğu eyaletteki ebeveynler, çocuklarını mesleki eğitimdeki orta öğretim okullarına göndermeyi veya onları üniversite hazırlık okullarına kayıt etmeyi seçerler. Bazı eyaletlerde, okul önerileri öğrencinin yeteneklerinin ve yeterliliklerinin izlenmesi ile yapılırken, bazı eyaletlerde, ödevlerdeki başarı ve not ortalamasına göre yapılır. Okul önerileri,  özellikle 5. ve 6. sınıflarda bir akademik gözleme dayanarak ta yapılabilmektedir.

Bu izleme süreci eskisi kadar katı değildir ve mesleki alandaki öğrenciler daha sonraki bir aşamada üniversite hazırlık kursuna geçebilirler. Bazı eyaletlerde, farklı alanlardaki öğrencilerin aynı okulda eğitim gördüğü daha kapsamlı ortaokullar da bulunmaktadır. Ancak, hangi okula gideceğine dair karar, birçok öğrencinin akademik kariyerinde önemli bir faktör olmaya devam etmektedir.

Almanya’da eğitim neden ücretsiz sorusunun tek bir cevabı vardır. Almanya uluslararası öğrencileri sürekli büyüyen ekonomisinin en önemli ihtiyacı olan yetişmiş iş gücünün dayanağı olarak görmektedir. Bu makalemizde bunun sebeplerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

Mülteci sorunu, Avrupa borç krizi ve İngiltere’nin Avrupa Birliğinden ayrılması (Brexit) gibi gelişmeler, tarihsel olarak Avrupa entegrasyonunun önemli bir itici gücü olup bundan en çok yararlanan ülke olan Almanya için önemli bir endişe kaynağıdır. Bu gelişmeler Avrupa entegrasyon sürecini tersine çeviremeyecek gelişmeler olmakla birlikte yavaşlatma potansiyeline sahiptir.

Almanya’nın 83 milyonluk nüfusunun hızla yaşlanması, baş gösteren bir başka endişe kaynağıdır. Almanya, vatandaşlarının %30’u 60 yaşın üzerindedir. Bu da Almanya’yı  Japonya’dan sonra dünyanın en yaşlı ikinci nüfusuna sahip ülkesi yapmaktadır. Almanya Federal İstatistik Ofisi, nüfusun 2060 yılına kadar toplam 67,6 ila 78,6 milyon kişiye düşeceğini tahmin etmektedir. Almanya’nın gelişimini destekleyecek çalışma çağındaki nüfusun azalması en iyi senaryoda bile Almanya ekonomisinin uzun vadede zayıflayabileceğini göstermektedir. Almanlar bunun sonucunda kamu hizmetlerini finanse etmekte zorlanabileceklerini ve bu durumun ülkenin ekonomik temellerini zayıflatabileceğini kabul etmektedir.

Bu zorluklar göz önüne alındığında, Alman hükümetinin yükseköğretimin uluslararasılaştırılmasını stratejik bir hedef haline getirmesi şaşırtıcı değildir. Uluslararasılaşmanın, araştırma ve eğitim kalitesi üzerindeki olumlu etkilerinden akademik kurumların küresel itibarını artırmaya kadar çeşitli faydaları vardır. Aynı zamanda bir dizi ekonomik “yayılma” etkisine sahiptir. Almanya uzun ve kısa vadede vasıflı işgücü eksikliğini gidermek için uluslararası öğrencilerin Almanya’ya gelmesini istemektedir. Alman Akademik Değişim Servisi (DAAD) tarafından yaptırılan detaylı bir çalışmada gösterildiği gibi, Almanya’daki yabancı öğrenciler devlet için önemli bir ekonomik net kazanç sağlamaktadır. Bu, yabancı öğrencilere yönelik yüksek kamu harcamalarına ve Almanya üniversitelerinin uluslararası öğrenciler için hiç öğrenim ücreti talep etmemesine rağmen geçerlidir. Uluslararası öğrenciler için Almanya, Avrupa birliği ülkelerinde en düşük maliyetler ile yükseköğrenim alınabilecek birkaç ülkeden biridir. Günümüzde Almanya eğitim sistemi mezun olan uluslararası öğrencilerin direkt olarak en verimli şekilde çalışabilmelerini hedeflediğinden, uygulamaya önem veren yükseköğretim anlayışı ile eğitim almak isteyen uluslararası öğrenciler için en önemli destinasyonlardan biridir.

ALMANYA’DA ULUSLARARASI ÖĞRENCİ HAREKETLİLİĞİ

Almanya’da uluslararası öğrenci hareketliliği sürekli artmaktadır. Öğrenim ücretinin olmaması ve özellikle mühendislik ve fen bilimlerinde yüksek kalitede eğitim verilmesi gibi faktörler, Almanya’nın yurtdışında eğitim almak isteyen uluslararası öğrenciler için giderek daha çekici bir ülke haline gelmesini sağlamıştır. UNESCO’ya göre Almanya, dünyadaki uluslararası öğrencilerin %5’inden fazlasına ev sahipliği yapan, tüm dünyada ABD, Birleşik Krallık, Kanada ve Avustralya`dan sonra en popüler 5. ülkedir. Özellikle 2013 yılından bu yana her yıl Almanya’ya yükseköğrenim için gelen uluslararası öğrenci sayısı çok hızlı bir şekilde artmaya devam etmektedir.