Skip to content

Almanya Yükseköğrenim Sistemi

Almanya Yükseköğrenim Sistemi

Bu yazımızda Almanya’da yükseköğrenim veren kurumların türleri, eğitim süreleri ve mezuniyet dereceleri hakkında detaylı bilgiyi bulabilirsiniz. Almanya’da, üniversiteler, uygulamalı bilimler üniversiteleri, sanat ve müzik alanında eğitim veren yükseköğretim kurumları olmak üzere 3 farklı yükseköğretim kurumu vardır. 

Almanya’da Üniversiteler – Universitäten

Almanya’da üniversiteler branş yelpazesi çok geniş olan akademik eğitim içerisindeki tüm disiplinlerde eğitim veren kurumlardır. Üniversitelerde eğitim teori ve araştırma odaklıdır ve öğrenci sayısı çoktur.

Almanya’da Uygulamalı Bilimler Üniversiteleri – Fachhochschulen

Almanya’da mühendislik ve teknik, iktisadi bilimler, sosyal hizmetler ve tasarım alanlarında eğitim verilen uygulamalı bilimler üniversitelerinde eğitim uygulamaya dayalı verilmektedir.  Eğitimin içerisinde veya eğitime ek olarak yapılması gereken stajlar öğrencilerin iş hayatına girişini ve kariyer alanında gelişmelerini sağlar. Öğrenci sayısı üniversitelere kıyasla daha azdır.

Almanya’da Sanat ve Müzik Alanında Eğitim Veren Yükseköğretim Kurumları – Kunst- und Musikhochschule

Resim, müzik, oyunculuk, reji, film, tiyatro, prodüksiyon, senaryo yazarlığı, medya alanı, dizayn, mimarlık ve medya iletişim alanlarında eğitim verilen bu yükseköğretim kurumlarının tümü ya devlet ya da devlet tarafından tanınan kurumlardır. Bu kurumlarda eğitim verilen bölümler, ders programları, ders içerikleri ve mezuniyet yükseköğrenim yasasına tabidir.

Almanya’da Eğitim ve Mezuniyet-Bologna Süreci

Yukarıda belirtilen yükseköğretim kurumlarının hepsinde eğitim 1998 yılında yapılan eğitim reformu Bologna Süreci’ne kadar tek aşamada ve uzun zamana yayılarak verildiğinden mezuniyet derecesi Diplom veya Magister olurdu.

1998 yılında temelleri atılan Bologna Süreci ile Avrupa’da ortak bir yükseköğretim alanı oluşturmanın temelleri atıldı. Bologna Süreci’nin hedefi Avrupa ülkelerinde eğitim alan öğrencilerin mezun olduklarında diplomalarının tüm Avrupa ülkelerinde aynı şekilde tanınmasını ve  kabul edilmesini sağlamaktı. Bu anlamda eğitim sisteminde de bir takım düzenlemelere gidildi. Ülkemizde Bologna Sürecine dahil edilmiştir.

Almanya’da 1998 yılına kadar tek basamaklı ve uzun soluklu olan eğitimin yanısıra 1998 Bologna Süreci’nden itibaren lisans (Bachelor) ve yüksek lisans (Master) olarak ayrılan 2 aşamalı eğitim sistemi de öğrencilere sunulmaya başlandı. Buradaki ana hedef, öğrencilere eğitim alanlarında daha fazla seçenek, bölüm seçiminde daha fazla esneklik ve uluslararası eğitim kurumlarında eğitim alabilme imkanını sunmaktı. Bologna Süreci’ndeki bir diğer önemli yenilik ise Avrupa Kredi Transfer Sistemi’nin (AKTS) Bologna Süreci’ne üye olan tüm ülkelerde uygulanması kararının alınmasıdır. 2007 itibariyle Bologna Süreci’ne üye olan ülke sayısı Türkiye ile birlikte 40 olmuştur ve günümüzde üye ülke sayısı 40’tır.

Almanya’da yükseköğrenimin kalitesi, eğitimde ve öğrenimde gerekli yeterlilikler, mezuniyet tanınırlığı ve denklik konularında karar veren kurum die Ständige Konferenz der Kultusminister der Länder‘dir.

Tablo: Almanya Yüksek Öğretim Sisteminde Kurumlar, Bölümler ve Mezuniyet

tablowt

Lisans, yüksek lisans, diplom, magister artium ve devlet sınavı olan bölümlerde eğitim yukarıdaki 3 üniversite türünde de verilmektedir.  Ders kredileri Avrupa Kredi Transferi Sistemi’ne (AKTS) göre hesaplanır ve bir dönemde alınan kredi sayısı 30’dur.

Almanya’da Lisans Eğitimi-Bachelor

Lisans bölümlerinde eğitim bilimsel temellere, yetkin method bilgisine ve mesleki alan bilgilerine dayanır. Almanya’da lisans eğitimi 3-4 yıl sürer.

Lisans eğitiminden mezun olabilmek için bitirme çalışmasının yazılı olarak sunulması gerekmektedir. Mezun olunan bölümlerin tümü Almanya akreditasyon kurumu tarafından tanınır.

Lisans eğitiminde mezuniyet dereceleri eğitim alınan bölüme göre Bachelor of Arts (B.A.), Bachelor of Science (B.Sc.), Bachelor of Engineering (B.Eng.), Bachelor of Laws (LL.B.), Bachelor of Fine Arts (B.F.A.), Bachelor of Music (B.Mus.) veya Bachelor of Education (B.Ed.) olarak adlandırılır.

Almanya’da Yüksek Lisans-Master

Yüksek lisans-Master eğitimi lisans eğitiminden sonra alınan, 1.5 veya 2 akademik yıl süren eğitimdir. Yüksek lisans bölümleri uygulama ağırlıklı veya araştırma ağırlıklı olarak birbirinden ayrılır. Eğitimin ağırlıklı olacağı alan, bölüm eğitimini veren üniversiteler tarafından belirlenir.

Yüksek lisans eğitiminden mezun olabilmek için, bitirme çalışmasının yazılı olarak sunulması gerekmektedir. Mezun olunan bölümlerin tümü Almanya akreditasyon kurumu tarafından tanınır.

Yüksek lisans eğitiminde mezuniyet dereceleri eğitim alınan bölüme göre Master of Arts (M.A.), Master of Science (M.Sc.), Master of Engineering (M.Eng.), Master of Laws (LL.M.), Master of Fine Arts (M.F.A.), Master of Music (M.Mus.) veya Master of Education (M.Ed.) olarak adlandırılır. Mesleki uzmanlaşma alanında eğitim alınan yüksek lisans bölümlerinden mezuniyet, bölümüne göre farklı bir isim alır, örnek Master of Business Administration (MBA.).

Almanya’da Entegre, Uzun Soluklu ve Tek Basamaklı Eğitim: Diplom, Magister Artium, Staatsprüfung (Devlet Sınavı)

Entegre yani uzun soluklu ve tek basamaklı eğitim sistemini incelersek, eğitim verilen bölümlerde ya tek dal ya da mezuniyette Diplom adını alan ve çoğunda devlet sınavı yapılan 2 dalda eğitim verildiğini görürüz. 2 dalda eğitim verilen bölümlerde ise 2 seçenek mevcuttur (Master of Artium, M.A.). Master of Artium’un birincisinde 2 anadal seçilir, ikincisinde ise 1 anadal ve 2 yandal seçilir. Bölüm eğitiminin ilk 1,5-2 senesi ön eğitim olarak adlandırılır ve ön eğitimde bölüm hakkında temel eğitim alınır. Bu aşamadan sonra ana bölüm eğitimine geçmek için girilmesi gereken bir ara sınav vardır. Sınavın Almanca adı Zwischenprüfung veya Vordiplom olarak bilinir. Bölüm eğitiminin amacı ise alanda uzmanlaşmadır. Diplom veya Master Artium diplomasının alınabilmesi yani bölümden mezun olabilmek için bitirme çalışmasının yazılı olarak sunulması gerekmektedir. Aynı kurallar devlet sınavının yapıldığı (Staatsprüfung) bölümler için de geçerlidir.

Diplom ve Master Artium derecesinde mezuniyet verilen bölümlerde eğitim 4-5 yıl, devlet sınavının yapıldığı bölümlerde eğitim 3-6,5 yıl sürer. Diplom derecesi ile mezun olunan bölümler mühendislik, fen bilimleri ve iktisadi bilimler ile ilgili alan bölümleridir. Master Artium derecesi ile mezun olunan bölümler ise beşeri bilimler alanına giren bölümlerdir. Sosyal Bilimler alanından mezun olunan bölümler için verilen isim üniversitesine göre değişiklik gösterir. Hukuk, tıp, eczacılık bölümlerinde devlet sınavı vardır. Aynı sınav bazı Almanya eyaletlerinde öğretmenlik eğitimi için de uygulanır.

Entegre eğitim, uygulamalı bilimler üniversitelerinde (FH-Fachhochschule) 4 yıl sürer ve mezuniyet derecesi Diplom (FH) olarak adlandırılır. Uygulamalı bilimler üniversitelerinde doktora eğitimi yoktur. Uygulamalı bilimler üniversitelerinden mezun olan öğrenciler doktora eğitimini almak istediği alan için doktora eğitimi veren üniversitelere başvuru yaparak doktora eğitimi alabilirler.

Sanat ve müzik alanında yükseköğretim veren kurumlarda ise entegre eğitim süresi ve mezuniyet derecesi bölümüne göre değişiklik gösterir. Mezuniyeti Diplom veya Magister olan bölümlerin yanısıra, özel veya mesleki eğitim amacı taşıyan bölümler için mezuniyet derecesi sertifika olarak adlandırılan ve sertifika sınavlarının yapıldığı mezuniyet derecesi de vardır.

Almanya’da Doktora-Promotion

Doktora-Promotion eğitimi yüksek lisans eğitiminden sonra alınan eğitimdir. Üniversiteler, üniversitelere denk olan diğer yükseköğretim kurumları (Hochschule) ve bazı sanat ve müzik eğitimi veren yüksek öğretim kurumları doktora eğitimi verme hakkına sahiptirler. Doktora eğitimine başlamanın kriteri yüksek lisans eğitiminden mezun olmaktır (Uygulamalı Bilimler Üniversiteleri ve Üniversiteler). İstisnai durum olarak lisans mezunu veya uygulamalı bilimler üniversitelerinden Diplom (FH) diplomasına sahip olan öğrenciler, yüksek lisans mezuniyeti olmadan doktora eğitimine geçiş için yapılan sınavı geçerek doktora eğitimine başlayabilirler. Sınav dışında öğrencinin doktora eğitimini alacağı üniversitede eğitim veren bir öğretim görevlisinden doktora projesi için ve danışmanlığı için onay alması gerekmektedir. Aynı zamanda doktora ilanı veren üniversitelerin ilanlarını takip ederek, başvuruda da bulunabilirler.

Almanya Not Sistemi-Benotungsskala

Almanya not sisteminde değerlendirme 5 puan üzerinden yapılır: (1) Çok iyi, (2) İyi, (3) Orta, (4) Yeterli, (5) Yeterli değil. Dersten geçme notu en az 4’tür. Doktora eğitiminde değerlendirme sisteminde değişiklikler olabilir, nadiren bazı üniversitelerde ise Avrupa Kredi Transferi Sistemi (AKTS) not sistemi olarak kullanılır.

Üniversiteye Giriş Belgesi-Hochschulzugang

Almanya’da 13-14 yıl okula gitmiş ve Abitur diplomasını almış öğrencilerin tamamı üniversitede her bölümde eğitim alma hakkına sahiptir. Meslek eğitimi veren okullardan mezun olan öğrenciler ise sadece bazı bölümlerde doğrudan üniversitede eğitim alma hakkına sahiptir. Uygulamalı bilimler üniversitelerinde eğitim hakkına sahip olmak için öğrencilerin öncesinde en az 12 yıllık okul eğitiminden sonra Fachhochschulreife adı verilen sınavı geçmeleri gerekmektedir.  Sanat ve müzik alanında yükseköğretim kurumlarında okuma hakkına sahip olmak için ise ayrıca özel yetenek sınavlarına girip başarılı olmak gerekmektedir. Almanya’da yükseköğretim kurumlarının hepsi üniversiteye kabulde ve bazı özel durumlarda farklı başvuru kriterleri de isteyebilirler.

Bize iletişim sayfamızdan ulaşın, Almanya’da eğitim planınızı birlikte yapalım.

Almanya’da Eğitiminiz Burada Başlar.

Almanya’da Almanca üniversite ve yüksek lisans eğitimi hakkında tüm merak ettiklerinizi bize ulaşarak ücretsiz öğrenebilirsiniz.